İyi bir dosta karşı allerji...
Kedi en sık tercih edilen ev hayvanlarından birisidir. Ama aynı zamanda en fazla allerjiye neden olan ev hayvanıdır. Hatta evinde hiç kedi beslememiş olan kişilerde bile kedi allerjisi görülebilmektedir. Bir hastaya kedi allerjisi tanısı konulduğunda ilk öneri genellikle kedidin evden uzaklaştırılmasıdır. Ancak hemen her hasta aynı tepkiyi verir: “Ben kedimden ayrılamam, bunun başka bir tedavisi yok mu?”. Kedi gibi iyi bir dosttan ayrılmak çok zordur, ama birlikte yaşamak daha da zordur.
Kısaca kedi allerjisi...
Sanıldığının aksine kedilerin tüyleri değil, vücut salgıları ve salyaları allerji yapıcı özelliktedir. Allerjik rinit (nezle) ve astım hastalarının önemli bir kısmında kedi allerjisi tespit edilmektedir. Diğer allerjenlerde olduğu gibi, kediye karşı allerji gelişme süreci tamamlandıktan sonra, hayvanla her karşılaşma sonrasında tipik allerji şikayetleri ortaya çıkmaya başlar. Eğer evinizde kediniz varsa şikayetleriniz kesilmeksizin devam eder.
Kedi allerjenleri sadece kedi beslenen evlerde değil, toplu taşıma araçlarında, birçok insanın girip çıktığı yerlerde (devlet daireleri gibi) ve okullarda da tespit edilmektedir. Çünkü bu allerjenler oldukça yapışkan karakterdedir ve kişilerin üzerinde ev dışı ortamlara kolaylıkla taşınabilir.
Bir örnek:
“Çocuğunuzda kedi allerjisi tespit edildi, onun sağlığı için, binbir güçlükle kediyi evden uzaklaştırma konusunda çocuğunuzu ikna ettiniz. Ama şikayetleri hala devam ediyor...” İki neden olabilir: Birincisi; evde hala kedi allerjenleri vardır. Yani, kediyi evden uzaklaştırmak yeterli değildir. Tüm evde, mobilyalardan duvarlara kadar çok iyi bir temizlik yapılması ve her türlü yüzeye kolaylıkla yapışabilen kedi allerjenlerinin temizlenmesi gereklidir. İkincisi; çocuğunuzun sınıf arkadaşının evinde kedisi vardır. Hergün evden okula kedi allerjeni taşıyordur...
Kedi allerjisi çok önemlidir.
Allerjik nezle olarak başlayan şikayetler, zaman içinde astıma kadar gidebilir. Bu nedenle kedi allerjisi tespit edildiğinde öncelikle hastalarımızın kediyi evden uzaklaştırmalarını ve evlerini güzelce temizletmelerini öneririz (çoğu kez yapamayacaklarını bile bile). Tıbbi açıdan en doğru öneri budur. Hastaların çoğu kedilerini uzaklaştırmaya niyetli olmadığı, hatta kesinlikle karşı olduğu için başka korunma önerilerimiz de olur, ama bunların hiçbirisi kalıcı çözümler değildir.
Ne yapmak gerekiyor?
Kedi evin yalnızca bazı bölümlerinde tutulmalı, yatak odasına kesinlikle sokulmamalıdır. Kedi girmiyor olsa bile yatak odasının kapısı mutlaka kapalı tutulmalıdır. Çünkü kedi allerjenleri çok küçük partiküllerdir ve hava akımı ile kolaylıkla taşınabilmektedir.
Allerjenlerin daha kolay yerleşebileceği halı, kumaş kaplı mobilyalar, tüylü oyuncaklar vb mümkün olduğu kadar azaltılmalı, yatak odasında ise hiç bulundurulmamalıdır.
Ev hergün havalandırılmalı, sık aralıklarla özel filtreli ya da sulu sistem elektrikli süpürge ile süpürülmelidir (klasik elektrikli süpürgeler, allerjenleri tahliye havası ile tekrar ortama vermektedir).
Özellikle yatak odasında, HEPA filtreli hava temizleyici cihazlar havadaki allerjen miktarını azaltmada faydalı olabilir.
Faydası olmayan girişimler
Zavallı kediyi hergün (ya da haftada birkaç kez) yıkamak ise kediye eziyetten ve sağlığını bozmaktan ileri gitmeyen bir önlemdir. Sık yıkanma hayvanın cildindeki doğal yağ tabakasının aşınmasına, derisinde kuruma ve kabuklanmaya neden olacaktır.
Kediyi yıkarken tannik asit içeren preparatlar kullanmak ta çözüm değildir. Bu maddenin allerjen düzeyini bir miktar azalttığı gösterilmiştir. Ama etkisi zayıftır ve rutin olarak kullanılması önerilen bir madde değildir.
Başka çare yok mu?
Genetik olarak “allerji yapmayan” kedi üretme çabasında olan kuruluşlar var, çalışmaları devam ediyor. Ama ne yazık ki toplumdaki çoğunluk bu “ürünlere” ulaşabilecek kadar zengin değil.
Kedi allerjenlerinin etkilerini önleyen bazı moleküller de araştırma aşamasında. Hücre kültürlerinde ve fare deneylerinde faydalı etkileri gösterilmiş. Ancak insanlarda kullanılabilirliği hakkında henüz bir veri yok.
Ve allerji aşıları… İmmunoterapi (aşı tedavisi) kedi allerjisinde bugün için uygulanabilen tek bağışıklık sistemi tedavisidir. Uzun ve zahmetli bir tedavi olmasına rağmen, bazı hastalar kedilerinden ayrılmaktansa, aşı tedavisi olmayı tercih etmektedirler.
Sözün özü,
Kediler de allerjiye neden olabilir. Bir kediniz var ve onu severken gözleriniz yaşarıyorsa, bunun sevgiden ziyade allerjiden olması daha muhtemeldir… Sadece kediler değil, köpekler, atlar, tavşanlar, ratlar ve hamsterler de allerjik hastalık nedeni olabilir. Yani allerjik bünyesi olan kişilerin bu tür hayvanlarla dostluğu biraz zor olmaktadır.
www.allerjim.com 